Size Nasıl Yardımcı Olabiliriz?

Otomatik Katılım Sistemi

1 Ocak 2017 tarihinde hayatımıza giren OKS, kişilerin düzenli gelir elde ettikleri çalışma hayatı sürecinde birikim yapabilmelerini teşvik etme amaçlı olarak kurulmuş bir sistemdir

Otomatik Katılım Sigortası

1 Ocak 2017 tarihinde hayatımıza giren OKS, kişilerin düzenli gelir elde ettikleri çalışma hayatı sürecinde birikim yapabilmelerini teşvik etme amaçlı olarak kurulmuş bir sistemdir. OKS açılımı “Otomatik Katılım Sistemi” olup, sistem insanların emeklilik döneminde emekli maaşına ek bir gelir sahibi olmalarını ve böylece hayat standartlarını yükseltmeyi hedeflemektedir. Otomatik katılım sıkça sorulan sorular hakkındaki bu yazımızda henüz yeni sayılabilecek sistemin detaylarını bulabilirsiniz.

Otomatik Katılım Sistemi Nedir?

Otomatik Katılım Sistemi esasen sigortalı çalışanların uzun yıllardır uygulaması bulunan bireysel emeklilik sistemine (BES) otomatik olarak katılmalarıdır. Sigorta şirketleri tarafından sunulan bir hizmet olan bireysel emeklilik sisteminde kişiler diledikleri miktarda katkı payı ödemeleri yaparak birikim yaparlar. Birikimleri çeşitli fonlar aracılığıyla işlenerek değer kazanır. Katılımcıların fon payları Takasbank aracılığıyla takip edilir. Tamamen devlet koruması altında olan bireysel emeklilik sisteminde kişiler ayrıca ödedikleri katkı paylarının %30’u kadar devlet desteği de alırlar. Bu sayede birikim yapmak çok daha kolaydır. Gerekli şartları sağlayan kişiler zamanı gelince emekli olabilir ve birikimlerini maaş gibi aylık olarak veya da toplu şekilde alabilirler. Bireysel emeklilik sisteminin güvenli şekilde işlemesini sağlamak ve katılımcıların haklarını korumak amacıyla 2003 yılında Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) kurulmuştur.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) kontrolünde işleyen Otomatik Katılım Sistemi (OKS), sigortalı çalışan kişilerin bireysel emeklilik sistemine doğrudan katılmalarını ifade eder. Çalışanların maaşları üzerinden otomatik katılım kesintisi yapılır.

Otomatik Katılım Sisteminin Faydaları Nelerdir?

Otomatik katılım Sistemi çalışanların kazançlarını değerlendirmesine ve emeklilik döneminde refah içinde bir hayat sürmelerine yardımcı olur. Kişiler Otomatik Katılım Sistemi ile emeklilik dönemlerinde ek bir gelir sahibi olurlar. Sistem bir diğer yandan uzun vadeli gelirler yaratarak ekonomik kalkınmayı sağlar. Otomatik Katılım Sistemi kullanımı bir nevi tamamlayıcı emeklilik olarak tanımlanabilir

Otomatik Katılım Sistemi Kapsamında Devlet Katkısı ve Çalışanlara Sağlanan Diğer Faydalar Nelerdir?

Otomatik Katılım Sistemi (OKS) devlet tarafından desteklenmektedir.

  • Çalışanın sisteme girişini takip eden 2. ayın sonunda 1.000 TL ilave devlet katkısı.
  • Yatırılan her katkı payının %30’u tutarında devlet katkısı.
  • Çalışanın emeklilik hakkını en az 10 yıl süreli gelir sigortası ile düzenli maaş alarak kullanması durumunda, birikiminin %5’i karşılığında ek devlet katkısı.
  • Çalışanın gönüllü bes kapsamında bireysel emeklilik sözleşmesi bulunuyorsa ayrıca devlet katkısı kazanmaya devam eder.
  • Ödenen katkı payları üzerinden yönetim gider kesintisi alınmaz.
  • Giriş aidatı alınmaz.
  • Cayma ve ara verme imkanı bulunur.

Otomatik katılım devlet katkısı hesabındaki bu tutarlara hak kazanılması, sistemde kalınan süreye göre kademeli olarak değişir. Buna göre;

  • Sistemde 3 yıldan fazla kalındığında %15,
  • Sistemde 6 yıldan fazla kalındığında %35,
  • Sistemde 10 yıldan fazla kalındığında %60,
  • Emeklilik, vefat veya maluliyet durumlarında ise %100 oranında devlet katkısına hak kazanılır.

Çalışan Otomatik katılım sistemindeki sözleşmesine ait detay bilgilere Bireysel Online İşlemler ve AXAFit üzerinden ulaşabilir.

Hangi Kurumlar ve Çalışanlar Otomatik Katılıma Dahil Olacak?

5 ve üzerinde çalışanı olan her iş yeri otomatik katılıma dahil olur.

Hangi Çalışanlar OKS Kapsamında?

Otomatik Katılıma Dahil Olacağı Tarihte 45 yaşını doldurmamış (45 yaşını doldurmuşlar isteğe bağlı olarak) ve Sosyal Sigortalar Kurumu (4A) ya da Emekli Sandığı’na (4C) bağlı mevcut çalışan veya yeni işe başlamış çalışanlar sisteme dahil olur.

Otomatik Katılım Sisteminin Katılım Şartları Nelerdir?

Otomatik Katılım Sistemi’ne katılabilmek için yukarıda belirtildiği üzere 4A çalışan veya 4C çalışan olmak ve 45 yaşını doldurmamış olmak gerekir. 45 yaş üstü olan kişilerin sisteme katılmak için işverenleri aracılığıyla talepte bulunmaları gerekir. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı veya Mavi Kart sahibi olmak da aranan şartlar arasındadır.

Kurumlar için Otomatik Katılım Sistemi

Kurumların 5 veya daha fazla çalışanı olması durumunda otomatik katılım sistemi planı yapmaları ve çalışanlarının katkı paylarını ödeme zorunluluğu bulunmaktadır.

Otomatik Katılım Sisteminde İşverenin Yükümlülükleri Nelerdir?

İşverenler OKS katılım şartlarını sağlayan tüm çalışanları adına otomatik katılım sistemine başvuruda bulunmakla ve özel sektörde prime esas kazançlarının, kamuda ise emeklilik keseneğine esas aylıklarının %3’ünü sisteme aktarmakla yükümlüdürler.

Sıkça Sorulan Sorular

Otomatik Katılım Sistemi (OKS) Kapsamında Ne Kadar Katkı Payı Ödenecek?

Prime esas kazancın ya da emeklilik keseneğine esas aylığın %3’üne gelen tutar her ay katkı payı olarak ödenir. Çalışan daha yüksek emeklilik birikimine ulaşabilmek için daha yüksek tutarda katkı payı ödemeyi de talep edebilir.

Otomatik Katılım Dışında, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) Sözleşmesi Olması Durumunda, Otomatik Katılım Sistemine Dahil Olunabilir mi?

OKS, BES ile yapısal olarak benzerlik içermekle birlikte bu ikisi birbirinden bağımsız sistemlerdir. Sigortalı çalışması nedeniyle Otomatik Katılım Sistemi’ne dahil olan ve katkı payları işveren çalışanın maaşından kesilerek ödenen kişiler bireysel olarak ayrıca BES’e katılım yoluna gidebilirler. Gönüllü katılımda katkı payı ödemeleri direkt katılımcı tarafından yapılır.

Otomatik Katılım Sözleşme İşlemlerimi Nasıl Gerçekleştirebilirim?

Sisteme katılmak için sözleşme başvurusu firmalar için otomatik katılım başvurusu sayfası üzerinden yapılabilir. Otomatik katılım sistemine başvurmak tamamen işverenin yükümlülüğünde olup çalışanın bu konuda bir işlem yapması gerekmez.

Otomatik Katılım Kapsamında Sisteme Girişte, Sistemde Kalındığı Sürece ve Sistemden Çıkışta Hangi Ücretler Alınır?

Otomatik katılımda bireysel emeklilik sisteminden farklı olarak girişte, sistemde kalınan sürede ve sistemden çıkışta herhangi bir ücret kesintisi yapılmaz.

Otomatik Katılım Sistemi İle Birikimler Nasıl Değerlendirilebilir?

Çalışanların birikimleri tercihine göre faizli veya faizsiz başlangıç fonunda değerlendirilir. Sistemden cayma süresini dolduran ve bu süre içinde herhangi bir fon tercihinde bulunmayan kişilerin katkı payları, cayma süresi de dahil olmak üzere toplamda 1 yıl başlangıç fonunda işlem görür. 1 yıllık süre dolduktan sonra başlangıçta faizli veya faizsiz fonda işlem görmesine bağlı olarak yatırımlar standart fonlara yönlendirilir. Sistemde yılda 12 defa fon değişikliği yapma hakkı vardır.

Otomatik Katılım Sisteminden Çıkmak Mümkün mü?

Otomatik katılım sisteminden cayma hakkının süresi 2 aydır. Bu süre otomatik katılıma dahil olduğu, çalışana bildirildiği tarih itibariyle başlar ve bu süre içerisinde katılımcı cayma hakkını kullanırsa ödenmiş olan katkı payı, herhangi bir kesinti yapılmadan katılımcıya geri ödenir. Cayma süresinin dolmasından sonra da sistemden çıkmak mümkündür.

İşverenin İflası Durumunda Katkı Payı Ödemeleri Nasıl Olacak?

Çalışanların otomatik katılım katkı payı icra takipleri bakımından işçi alacağı kapsamında olması nedeniyle imtiyazlı alacak sınıfındadır. Buna göre icra takibi sürecinde alacaklar tahsil edilirken diğer alacaklardan öncelikli konumdadır.

Otomatik Katılım Sisteminde Ödemelere Ara Verilebilir mi?

2 aylık cayma süresi haricinde sistemde bulunulan sürede katkı payı ödemelerine ara vermek mümkündür.

İşsizlik Durumunda Otomatik Katılım Kapsamındaki Sözleşme Devam Edebilir Mi?

Çalışan kişi işten ayrıldığında talep ederse katkı paylarını kendisi ödeyerek sözleşmesini devam ettirebilir.

İş Değişikliği Durumunda; Yeni İş Yerinde Otomatik Katılım Kapsamında Emeklilik Planı Varsa Nasıl Bir Yol İzlenecektir?

İş değişikliği durumunda yeni işveren, çalışanı yeniden OKS sistemine dahil etmek zorundadır.

İş değişikliği yaptığı tarih itibarıyla Otomatik Katılım sözleşmesi bulunan bir çalışanın, otomatik katılım hesabındaki birikimi ve varsa ödenen devlet katkısı, yeni işyerinde çalışanlara sunulan bir grup emeklilik planı varsa, yeni işyerindeki plana talebi doğrultusunda aktarılabilir.

Bir İş Yerinde Çalışan Sayısının, Otomatik Katılım Kapsamında Yer Alacak İş Yeri Kriterinin Dışında Kalacak Şekilde Azalması Durumunda Nasıl Bir Yol İzlenir?

İş yerleri bir defa otomatik katılım kapsamına dahil olduktan sonra çalışan sayısı azalsa dahi bu kapsamda kalmaya devam eder.

İşverenler Otomatik Katılım Çerçevesinde Kapsama Dahil Olup Olmadıkları Açısından, Çalışan Sayısını Nasıl Hesaplamalıdır?

Özel sektörde çalışanların otomatik katılıma dahil edilmeleri için kademeli bir sistem öngörülmüştür. Buna göre;

  • Çalışan sayısı 1000 ve üzeri olan şirketler 01.01.2017 tarihi itibarıyla,
  • Çalışan sayısı 250-999 arası olan şirketler 01.04.2017 tarihi itibarıyla,
  • Çalışan sayısı 100-249 arası olan şirketler 01.07.2017 tarihi itibarıyla,
  • Çalışan sayısı 50-99 arası olan şirketler 01.01.2018 tarihi itibarıyla,
  • Çalışan sayısı 10-49 arası olan şirketler 01.07.2018 tarihi itibarıyla,
  • Çalışan sayısı 5-9 arası olan şirketler 01.01.2019 tarihi itibarıyla,

otomatik katılım sistemine dahil olmakla yükümlüdür